Android Root
Bildiğimiz üzere android uzun bir süre önce hayatımıza giren en önemli işletim sistemlerinden biri oldu. Özellikle akıllı telefonların öne çıkması ile birlikte geliştirilen ve hızla sektörde büyüme kaydeden android işletim sistem ilk yayınlandığında her ne kadar ön yargı ile karşılansa da şu anda hayatımızın vazgeçilmezlerinden bir tanesi. Fakat bu işletim sisteminin bazı kısıtlamaları da mevcut. İşte Root bunun için gerekiyor. Hemen Root’un ne olduğuna bir bakalım.
Root nedir?
Root internet ortamında bilindiği üzere yetkili kullanıcı olarak geçer. Özellikle mysql veritabanlarında ismini sıkça duyduğumuz kullanıcı adlarından bir tanesidir. Root tam yetkili kullanıcı olarak bilinmektedir. Aslında android de yapılan işlemin Root isminde olmasının sebebi de zaten Root un sahip olduğu özelliktir. Android işletim sisteminde Root yapmak demek işletim sisteminin daha önce kısıtlamış olduğu fonksiyonları/ kısıtlamaları ortadan kaldırmak demektir. Yani kısaca telefonunuza size sınırsız yetki ve izin vermesi için emir veriyorsunuz gibi bir şey oluyor. Bu işlemin hemen ardından telefonunuzda neredeyse yapamadığınız hiçbir işlem kalmayacak. Telefonunuzda kendinize özel rom kullanabilir. Telefon ekran ışığı ayarlamalarını, flaş ışık ayarını, işlemci hızı, gizli dosyaları ve daha birçok şeyi yönetebilme yetkisine sahip olursunuz. Normalde tüm telefon üreticileri android işletim sisteminde daha doğrusu yazmış oldukları romlarda kısıtlamalar yaparlar. Yani kısaca telefon üreticileri Root yapmaya karşıdırlar. Aslında bunun sebebini incelemeden Root sağlıklı mı değil mi ona bir göz atalım.
Peki, Root sağlıklı mı, zararlı mı?
Öncelikle Root zararlıdır diye bir şey söylemek yanlıştır. Çünkü Root adı üstünde bir yetkilendirme sistemidir. Telefonunuzun erişim yetkilerini arttırıp kendinize göre düzenlemeniz neye zarar ki? Peki, Root’un zararları varsa ne olabilir? Neden işletim sistemi sınırsız yetkiye sahip değil? Bunun cevabı çok basit. Şimdi “Root Nedir?” yazısında paylaştığım yapılabilecek fonksiyonlar bölümünü okuduğunuzda yani Root yaptıktan sonra kendinize özel düzenleme yapabileceğinizi ışıklandırma, ses şiddeti ayarı vb. ayarları özelleştirebileceğinizi söylediğimde çoğunuzun çok hoşuna gitmiştir fakat şöyle bir şey de var; bu işlemi bilmeyen birinin yapması ve bu işlemleri yaparken hata yapması demek sizlere ciddi mali zararlar dahi verebilir. Özellikle işlemci ayarları ve diğer bazı ayarlarda yanlış oynama yaptığınızda performansı düzelteyim derken tam tersine cihazınıza ciddi zararlar verebilirsiniz. Android gibi işletim sistemi normal günlük kullanıcılara yönelik yapılandırılmış bir sistemdir. Bu sistemin akıcı ve düzenli çalışması için işletim sistemi dosyalarına ve diğer bazı sistem dosyalarına erişim engellenmiştir. Bunun sebebi günlük kullanım yapan kullanıcı yanlışlıkla bu dosyalarda yapacağı değişiklik ihtimaline karşı cihazı bir nevi korumak için yapılmış bir kısıtlamadır. Ekstra olarak cihazın tüm izinleri Root yetkisinde açık olduğundan bilgi sahibi olmayan bir kullanıcı kötü yazılımlara maruz kaldığında bu konuda müdahale edemediği zaman kişisel veri kaybı yaşayabilir. Bu sebepten hiç bir firma rootlanmış telefonlara destek vermemektedir. Çoğu firma Root konusunda aynı tavrı almıştır. Root yapılan cihazlarda isterseniz garanti süreniz yeni başlamış veya telefonunuzu yeni almış olun; bu hiçbir şeyi değiştirmez, telefon üreticileri Root yaptığınız an itibari ile telefonunuzun garantisini fesih eder. Yani garanti süreniz ne kadar olursa olsun bu garantiyi iptal eder ve telefonunuzda işletim sistemi sebebiyle çıkabilecek arızalara asla destek vermez. Yani firma kısaca sizin telefonu bilip bilmeden kurcalamanızı istemez. Eğer kurcalayacaksanız da size önceden açık bir şekilde belirtir. “Eğer Root yapacaksanız ben garanti vermem” der. Android işletim sistemi de Root yapılan cihazlarda bazı uygulamalara destek vermez. (Örnek : “Google Pay sistemi”) Bundan dolayı Root yaparken yapacağımız işlemleri bir daha gözden geçirelim. Ki ben şahsen yeni özellikle maliyeti 1000 TL ve üzeri telefonlarda Root yapmaya soğuk bakıyorum. Yine de seçim size kalmış.
Root izni ile android telefonda ne yapılabilir?
Aslında Root izni ile birçok şey yapılabilir fakat merak edenler için biz birkaç madde yazalım;
- Android cihazınızın Mac adresini değiştirebilirsiniz.
- Android cihazınızın ID bilgisini değiştirebilirsiniz.
- Android cihazınıza Linux Sanal sistem ile Linux, Ubuntu ve Kali Linux kurabilirsiniz. (Geliştiriciler için çok ama çok işe yarayan bir madde bu.)
- Hack için kullanılan birçok uygulamayı engel olmadan kullanabilirsiniz.