Cournot Modeli

Cournot modeli en eski düopol modelidir. Bu modelde düopol (iki firma) piyasasındaki üretim ve fiyatlandırma kararları incelenir. Düopolcülerin homojen bir malı aynı maliyetle ürettikleri, ürettikleri mala yönelik talep eğrisini tam olarak bildikleri (ne kadar mal satabileceklerini) ve kar maksimizasyonunu amaçladıkları varsayılır. Ayrıca her düopolcünün karı maksimize eden üretim düzeyini belirlerken diğer düopolcünün o andaki üretim miktarını değiştirmeyeceği varsayılır.

Cournot modelinde her düopolcü tam rekabet üretiminin üçte biri kadar mal üretir ve dolayısıyla da düopol üretimi tam rekabet üretiminin üçte ikisine eşittir. Bu durumda üretim hacmi tam rekabetten küçük, monopolden büyüktür. Bu farklılık Cournot modelinde malın piyasa fiyatının tam rekabetten büyük, monopolden küçük olmasına yol açar.

Cournot teorisi “stratejik kararlar” teorisini en güçlü ve en erken ortaya koyan teoridir. Bu bağlamda oyun teorisinin öncüsüdür.

Cournot modelinde firmaların maliyeti sıfır olduğu için denge noktaları MR=MC miktar ekseni üzerinde oluşur.

Cournot modelinde n tane firma bulunması durumunda her bir firma piyasa talebinin 1/n+1 kadarlık kısmını üretir. Örneğin 3 firmalı modelde 1/4’ü kadar üretim yapar.

Toplam endüstrinin üretimi ise toplam piyasa talebinin n/n+1’i kadardır. Örneğin 2 firmalı modelde toplam endüstrinin üretimi toplam piyasa talebinin 2/3’ü kadardır.